काठमाडौँ। देशभर दसैँको रौनक छाए पनि सिरहा, सर्लाही र नवलपरासीका उखु किसानहरूको घरमा भने उत्सवको उज्यालो छैन। भएको छ निराशा र चिन्ता—गत वर्षको उखुको भुक्तानी अझै प्राप्त नपाउनु।
सिरहाका रामस्वरुप महतोदेखि सर्लाहीका शेख स्तिहाद र रामकुमार महतोसम्मका किसानहरूको कथा एउटै छ। मिलहरूले भुक्तानी रोक्दा, सरकारले वाचा गरेअनुसार अनुदान आधा मात्र उपलब्ध गराउँदा र मल–बीउ तथा सिँचाइमा अभाव हुँदा किसानको कठिनाइ झन् बढेको छ।
सरकारले आर्थिक वर्ष २०८१/८२ मा प्रतिक्विन्टल ७० रुपैयाँ अनुदान दिने घोषणा गरेको थियो। तर अहिले मात्र ३५ रुपैयाँ अनुदान निकासा भएको छ। भदौमा ६०० किसान माइतीघरमा प्रदर्शन गर्दै अनुदान र भुक्तानीको माग गरेका थिए। सरकारले दसैँअघि रकम उपलब्ध गराउने वाचा गरेको भए पनि सरकार परिवर्तनपछि यो वाचा अधुरो रह्यो।
उखु उत्पादन महासंघका अनुसार किसानले माग गरेको १ अर्ब ६० करोड अनुदानमध्ये हालसम्म ८८.७५ करोड मात्र निकासा भएको छ। विगत पाँच वर्षमा उखु खेती ७ हजार हेक्टरले घट्नु किसानको पीडालाई झन् स्पष्ट बनाउँछ।
किसान संघ र महासंघले सरकारले सम्झौता कार्यान्वयन गर्न, रोकिएको भुक्तानी तुरुन्त उपलब्ध गराउन, र मल–सिँचाइको अभाव समाधान गर्न तात्कालिक ध्यान दिनुपर्ने माग राखेका छन्।
देशभर दसैँको रौनक छाए पनि उखु किसानका घरमा भने केवल चिन्ता र अधुरो भुक्तानीको पर्खाइ छ।