जेनेभा । संयुक्त राष्ट्रसंघका महासचिव एन्टोनियो गुटेर्रेसले नियममा आधारित विश्व व्यापार प्रणाली गम्भीर संकटतर्फ अग्रसर भइरहेको चेतावनी दिएका छन्। उदीयमान राष्ट्रहरूको बढ्दो ऋण, भारी कर र वित्तीय असुरक्षाका कारण अन्तर्राष्ट्रिय व्यापार प्रणाली दुर्घटनाको जोखिममा परेको उनले बताएका हुन्।
बुधबार जेनेभामा आयोजित व्यापार र विकाससम्बन्धी संयुक्त राष्ट्रसंघीय सम्मेलन (UNCTAD) को सत्रमा सम्बोधन गर्दै महासचिव गुटेर्रेसले हालको विश्व आर्थिक असन्तुलनले विकासशील राष्ट्रहरूलाई अत्यधिक दबाबमा पारेको उल्लेख गरे।
उनका अनुसार, “विश्वव्यापी ऋण अभूतपूर्व स्तरमा पुगेको छ। धेरै देशहरूले स्वास्थ्य र शिक्षामा भन्दा ऋणदाताहरूको सेवा र ब्याज तिर्न बढी रकम खर्च गर्नुपरेको छ। यसले जनजीवन र दीगो विकास दुबैमा प्रतिकूल असर पारेको छ,” उनले भने।
गुटेर्रेसले भने, “अन्तर्राष्ट्रिय वित्तीय संरचनाले विकासोन्मुख देशहरूको हितमा पर्याप्त सुरक्षा कवच प्रदान गर्न सकेको छैन। परिणामस्वरूप, नियममा आधारित व्यापार प्रणाली नै गलत दिशातर्फ धकेलिँदै गएको छ।”
महासचिवका अनुसार, हाल विश्वव्यापी आर्थिक वृद्धिको करिब तीन चौथाइ हिस्सा विकासशील देशहरूबाटै आएको भए पनि, असमानता, भूराजनीतिक विभाजन, द्वन्द्व र जलवायु संकटले ती उपलब्धिलाई सीमित बनाइरहेका छन्।
उनले जोड दिए, “व्यापार र विकास आज परिवर्तनको आँधीबेहरीको सामना गरिरहेका छन्। नयाँ प्रविधिहरूले अर्थतन्त्रमा अवसर ल्याए पनि नीतिगत असन्तुलन र असमान पहुँचका कारण त्यसको लाभ समान रूपमा वितरण हुन सकेको छैन।”
गुटेर्रेसले विश्व समुदायलाई न्यायपूर्ण वित्तीय प्रणाली र ऋण संरचनाको पुनःसंरचना गर्न आह्वान गरे। उनका अनुसार यदि तत्काल सुधार नभए विश्व अर्थतन्त्रले गम्भीर संकट भोग्नुपर्नेछ र वर्तमान व्यापार प्रणाली पतनको दिशातिर अघि बढ्नेछ।