काठमाडौं । सडक पूर्वाधारको विकास कुनै मुलुकको आर्थिक मेरुदण्ड हो । नेपालजस्तो भौगोलिक चुनौतीले भरिएको देशमा सडक निर्माण मात्र होइन, त्यसको मर्मत र व्यवस्थापन आफैंमा ठूलो उपलब्धि हो । यस्तै कठिन जिम्मेवारी सम्हाल्दै काठमाडौँ सडक डिभिजनका प्रमुखका रूपमा दुई वर्ष बिताएका नारायणदत्त भण्डारीले सरुवा हुनु अघिल्लो दिन आफ्नो कार्य प्रगति सार्वजनिक गर्नु एउटा सुखद उदाहरण बनेको छ ।
२०८० साल असोज १५ गते पदभार ग्रहण गरेर उनले देखाएको इमानदारी र पारदर्शिता प्रशंसनीय छ । भण्डारीको शब्दमा भन्नुपर्दा, “यस अवधिमा करिब ४७२ किलोमिटर सडकको मर्मत सम्भार, स्तरोन्नति र नयाँ निर्माण सम्पन्न भएको छ।” यो तथ्यांक आफैंमा राज्यको स्रोतसाधनलाई सदुपयोग गर्ने कर्मनिष्ठ नेतृत्वको प्रमाण हो ।
उनको विस्तृत विवरणले विकासको ठोस उपलब्धि देखाउँछ—५७२ किलोमिटर सडक मर्मत तथा स्तरोन्नति, करिब ९० किलोमिटर कालोपत्रे, ८६ हजार वर्गमिटर खाल्डाखुल्डी टाल्ने काम, १ सय ६६ किलोमिटर ग्राभेलिङ तथा साल्डरिङ, २५ हजार वर्गमिटर सडक सुरक्षाका लागि रोडसाइन र दुर्घटना न्यूनीकरणका लागि सजगता कार्यक्रम । वार्षिक रूपमा ८० प्रतिशतभन्दा बढी प्रगति हासिल हुनु सामान्य उपलब्धि होइन ।
यति मात्र होइन, उनले चुनौतीको सूची पनि खुला मनले राखे । सडक किनार अतिक्रमण, ठेक्का व्यवस्थापनको जटिलता, स्थानीय राजनीतिक दबाब, ठेकेदारको लापरबाही र मौसमी अवरोध—यी यथार्थलाई उनले लुकाएनन् । विकास प्रशासनमा इमानदारीको यही स्वरूप महत्वपूर्ण हो ।
विशेष कामको सूची पनि गौरवपूर्ण छ—विश्व बैंकसँग समन्वय गरी सडक बजेट स्तरोन्नति, २०७२/७३ को भूकम्प प्रभावित पहाडी क्षेत्रमा सडक निर्माण, करिब १०–१२ ठूला परियोजना समयमै सम्पन्न, गार्ड रेल जडान, बिजुली पोल सार्ने–हटाउने, पोखरामा स्थायी डिभिजन कार्यालय स्थापना र मापदण्डअनुसार सडक चौडाइ विस्तार । यी सबै उपलब्धि योजनाबद्ध नेतृत्वको द्योतक हुन् ।
भण्डारीले भविष्यका कामलाई पनि स्पष्टतापूर्वक अगाडि सारेका छन्—एयरपोर्ट जाने चोकमा फ्लाइओभरको स्थायी समाधान, पाइपलाइन प्रोजेक्टमार्फत बन्द ढलको व्यवस्थापन, वर्षामा पानी जम्ने समस्या समाधान, सडकसँग सम्बन्धित स्थायी निकायको सुदृढीकरण। यस्ता प्रस्तावले उनी केवल अघिल्लो उपलब्धिमा रमाउने होइन, दीर्घकालीन योजना बनाउने कर्मचारी भएको सन्देश दिन्छ ।
नेपालको विकास यात्रामा प्रायः देखिने उपलब्धि लुकाउने र जिम्मेवारी पन्छाउने प्रवृत्तिको बीचमा भण्डारीको यस्तो प्रतिवेदन एक उज्यालो दृष्टान्त हो। जनताको करबाट संकलित बजेट कहाँ र कसरी खर्च भयो भन्ने जवाफ दिनु राज्यका प्रत्येक कर्मचारीको कर्तव्य हो । भण्डारीको यो प्रस्तुति देखाउँछ—सच्चा सार्वजनिक सेवकले आफ्नो कार्यकाललाई हिसाब किताबसहित जनतामाझ राख्न सक्छन् ।
हामी अपेक्षा गर्छौँ, भण्डारीको यो अभ्यासलाई सडक विभाग र सम्पूर्ण प्रशासनले अनुकरण गर्नेछ।